به گزارش خبرنگار اقتصاد آینده عاطفه قلع ریز، به گفته متولیان حوزه صنعت و معدن ، 822 معدن فعال در استان باعث اشتغال 9000 نفر شده است( یعنی هر معدن 11 نفر!)
اگر هر کدام از این معادن حد اقل 30.000 تن سنگ در سال برداشت کرده باشند( که میدانیم این رقم بسیار بیشتر است) با یک تقسیم ساده به عدد 1500 تومان برای هر تن برداشت میرسیم و نشان از رشد 40 درصدی نسبت به سال گذشته است.
این یعنی حقوق دولتی که به خزانه دولت واریز شده است به ازای هر تن سنگ، 1500 تومان است!
بر همین اساس معلوم می شود ادعای آقایان مبنی بر ایجاد اشتغال و ارز آوری و درامد دولت از راه معادن چقدر واقعیت دارد!
در همین ارتباط با «فرزاد علیزاده»، فعال محیط زیست و حقوق حیوانات به گفتگو نشستیم که به شرح ذیل آمده است.
-در حال حاضر چه تعداد معدن در نطنز فعال است؟
طی سال‌های گذشته نزدیک به 70 معدن سنگ، تاروپود نطنز را در هم تنید و کوهستانش را به بهانه معیشت و اشتغال و ارزآوری! به یغما برد و شور بختانه هنوز هم دست از سرش بر نداشته است .
در سالیان اخیر ، جوانان خردمند و فعال نطنزی پس از تلاش‌های فراوان و البته با پشتیبانی فرماندار موفق شدند محوطه ی باستانی چرخه و دارهند را ثبت ملی کنند(محوطه ای که کارشناسان امر قدمت آنها را به 20 تا 34 میلیون سال پیش تخمین زده اند و از انجا به عنوان بهشت زمین شناسی ایران یاد می کنند)
از نظر مقررات سازمان محیط زیست ایران، پدیده‌های نمونه یا مجموعه‌های گیاهی و جانوری (محیط زیستی) نادر یا اشکال و مناظر کم‌نظیر، ویژه و غیرقابل جایگزین که از جهات علمی، تاریخی یا طبیعی دارای ارزش حفاظتی باشند، به عنوان اثر طبیعی ملی، با تعیین محدوده حفاظت شده از آنها حراست می‌شود. تنوع زمین‌شناسی جزو دارایی‌ها و هویت زمین‌شناسی یک کشور و نیازمند حفاظت است.
اما این بهشت زمین شناسی از گزند معدن کاوی در امان نماند بطوری که چندی پیش منطقه وسیعی از این کوهستان ذیل درخواست اکتشافات معدنی قرار گرفت.
-چند هکتار از شهرستان تحت عملیات معدن کاری قرار دارد؟
در خواست ثبت مجوز اکتشاف برای معدن ابتدا از سوی میراث فرهنگی شهرستان نطنز رد شد چرا که بخشی از محوطه ی درخواستی در حریم ثبت شده محوطه کوهستان چرخه بود.
اما از آنجائی که معدن کاوان برای نیل به خواسته ی خود یا راهی خواهند ساخت یا آن را خواهند یافت! با ارسال درخواست های پی در پی و تجدید محوطه ی درخواستی به ظاهر موفق شدند موافقت میراث فرهنگی نطنز را جلب نموده و مجوز خود را ثبت و دریافت کنند.
اما نگرانی عمیقی وجود دارد که پس از مرحله اکتشاف و آغاز فعالیت های معدنی، معدن کاوان بدون در نظر گرفتن محوطه ی دارای مجوز، محدوده ی کاوشها و برداشتهای معدنی خود را افزایش دهند، اتفاقی که در این شهرستان و به سبب وجود معادن سنگ بسیار، عدم نظارت دقیق و نفوذ معدن داران ، مسبوق به سابقه است. بطوری که مجوز های پیشین فعالیت معادن در این منطقه برای ۸۰۰ هکتار صادر شده اما در حال ۷.۰۰۰ هکتار مورد بهره برداری قرار گرفته است و هیچ ارگان نظارتی هم در این خصوص پاسخگو نیست.
ضمن اینکه هنوز حریم حفاظتی و منظر کوهستان چرخه و دار هند به سبب تعلل اداره میراث‌فرهنگی نطنز ثبت نشده است و چنانچه این امر اتفاق بیفتد محوطة مورد درخواست معدن‌کاوی بدون شک در حریم منظر قرار می‌گیرد.
- همکاری متولیان امر در پیشگیری از گسترش معادن در صنعت چگونه بوده است؟
هرچند میراث‌فرهنگی شهرستان نطنز پیش‌تر درخواست ثبت کوهستان چرخه و دار هند و تلاش‌های جوانان نطنزی را بی‌پاسخ نگذاشت و با آنان همکاری کرد؛ اما به نظر می‌رسد میل و اراده‌ای برای ثبت حریم منظر در این اداره و مدیرانش وجود ندارد.
امری که پیش‌تر نیز در خصوص ثبت حریم حفاظتی و منظر تاریخی قلعه وشاق اتفاق افتاد و هنوز که هنوز است حریم تاریخی این اثر شگفت‌انگیز ثبت نشده است و معدن‌کاوان مشغول تاخت‌وتاز در آن هستند
این در حالی است که نیروهای کارشناس، خبره و کاربلد جهت نقشه‌برداری و آماده‌سازی طرح ثبت حریم منظر در منطقه حضور دارند و اعلام آمادگی کرده‌اند. اقدامی که فرماندار وقت نیز از آن حمایت کرده است.
اما مشخص نیست چرا اداره میراث‌فرهنگی نطنز دراین‌خصوص تعلل می‌کند؟
پرسش اساسی این است که شهرستان نطنز تا کجا و کی در برابر معادن بیشتر و بیشتر تاب‌آوری خواهد داشت؟
بدون شک مقصرین اصلی هجوم و ویرانی و صدمات جبران‌ناپذیر وارده به طبیعت شهرستان نطنز، وزارت صمت، سازمان منابع طبیعی و محیط‌زیست است.
-معدن کاری چه آسیب های به محیط زیست وارد می سازد؟
بر اساس ماده 1 از قانون حفاظت و بهسازی محیط‌زیست: حفاظت و بهبود و بهسازی محیط‌زیست و پیشگیری و ممانعت از هر نوع آلودگی و هر اقدام مخربی که موجب برهم‌خوردن تعادل و تناسب محیط‌زیست می‌شود، همچنین کلیه امور مربوط به جانوران وحشی و آبزیان آب‌های داخلی از وظایف سازمان حفاظت محیط‌زیست است.
حال چگونه می‌شود به این بهانه که برای صدور مجوزهای ریزودرشت و ضد محیط زیستی، احداث کارخانه فولاد تا برداشتهای معدنی و کوه خواری جهت ساخت سنگ مزار و نمای ساختمان منع قانونی وجود ندارد، راه را برای نابودی این سرزمین هموار کرد؟
آن‌هم برای افرادی که هیچ‌چیز جز سوداگری و ثروت‌اندوزی از راه تخریب این مناطق و سرازیر کردن دلارها به جیب‌هایشان اهمیت ندارد.
کوهستان و سرزمینی با هزاران؛ بلکه میلیون‌ها سال قدمت که به‌خاطر خودخواهی و منفعت‌طلبی عده‌ای تنها طی چند دهه اخیر در حال نابودی است.
به‌راستی که تلخ و هراسناک است با دو چشم‌باز، مشاهدة آنچه بر سر سرزمینمان می‌آید.
کلام آخر:
سرزمینی که از دیرباز به وجود قنات‌های کهن معروف بود و سفال و سرامیک آن به‌عنوان تحفه نطنز شهرت جهانی داشت.
از مسجد جامع نطنز که متأثر از معماری زیبای دوران ایلخانی است تا آتشکده‌ای در حاشیه آن که نشان از اصالت و قدمت این سرزمین کهن به سال‌های بسیار دور پیش از ظهور اسلام در این سرزمین حکایت دارد تا
قلعه وشاقی که آرام و مغموم در بلندای ستیغ صعب‌العبور کرکس کوه آرمیده است و روزگاری پایگاه نظامی پیروان حسن صباح بود و بعدها به جان‌پناه عیاران و راهزنان بدل گشت؛ و همچنین کوهستان چرخه و دار هند که به گواه کاوشها و اکتشافات زمین‌شناسی به‌عنوان عظیم‌ترین پدیده زمین‌شناسی مرکز کشور نام‌گرفته و شهرت یافته است.
اما دریغ که هیچ یک از این گنجینه و آثار شگفت‌انگیز نتوانسته است جلوی دست‌اندازی و غارت انسان تمامیت‌خواه جاه‌طلب را بگیرد، انسانی که نمی‌داند اگر محیط‌زیست و منابع طبیعی وجود نداشته باشند قادر به ادامه زندگی نیست!
دیدگاه